Budowa domu to inwestycja na dekady. Dom, który budujesz w 2025 roku, musi spełniać nie tylko dzisiejsze normy, ale być gotowy na wyzwania roku 2030, 2040 i dalszych. Prawo budowlane w Polsce i Unii Europejskiej dąży nieuchronnie w jednym kierunku: zeroemisyjności. Obowiązujące od kilku lat Warunki Techniczne WT 2021 drastycznie zaostrzyły wymogi dotyczące energooszczędności. Co to oznacza dla Ciebie przy wyborze projektu?

Czym jest wskaźnik EP i dlaczego jest kluczowy?

Wybierając projekt, w pierwszej kolejności patrzysz na rzuty pokoi i elewację. Jednak najważniejsza liczba w dokumentacji kryje się pod skrótem EP – Energia Pierwotna. Określa ona roczne zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji i podgrzania wody. Zgodnie z WT 2021, wskaźnik ten nie może przekroczyć 70 kWh/(m²·rok). W praktyce oznacza to śmierć tradycyjnych rozwiązań. Osiągnięcie takiego wyniku przy użyciu kotła węglowego czy nawet samego gazowego (bez wspomagania OZE) jest niezwykle trudne, a często niemożliwe. Nowoczesny dom musi być hybrydą świetnej izolacji i zielonej energii.

Koniec ery kotłowni – czas na maszynownię

Jeszcze niedawno sercem domu technicznego była brudna kotłownia ze składem opału. W nowoczesnych projektach Archetonu to pomieszczenie ewoluuje. Jeśli planujesz montaż pompy ciepła (powietrze-woda lub gruntowej), potrzebujesz innej przestrzeni. Pompa ciepła to urządzenie czyste i ciche, przypominające lodówkę. Nie wymaga komina spalinowego ani nawiewu “Zetki”, co pozwala uniknąć mostków termicznych. Projekt gotowy na pompę ciepła przewiduje miejsce na jednostkę wewnętrzną oraz duży zasobnik ciepłej wody użytkowej (CWU) i bufor CO. W naszych projektach często lokalizujemy te urządzenia w powiększonej pralni lub pomieszczeniu gospodarczym, odzyskując cenne metry kwadratowe, które kiedyś zajmował piec.

Fotowoltaika: Projektowanie pod słońce

“Zrobię fotowoltaikę później” – to częste podejście inwestorów. Błąd. Dom pod instalację PV (fotowoltaiczną) trzeba zaprojektować.

1. Dach: Musi mieć odpowiednią nośność (panele ważą!) oraz – co kluczowe – dużą, niczym niezakłóconą połać skierowaną na południe, wschód lub zachód.
2. Brak cienia: Lukarny, kominy i wykusze rzucają cień. W projektach domów energooszczędnych unikamy tych elementów na południowej połaci dachu, aby zmaksymalizować uzysk prądu.
3. Kąt nachylenia: Optymalny kąt dla Polski to 30-40 stopni. Projekty z takim dachem zapewnią najwyższą wydajność instalacji bez konieczności stosowania drogich stelaży korygujących. Wybierając projekty domów energooszczędnych, masz pewność, że architekt uwzględnił te niuanse.

Ogrzewanie niskotemperaturowe

Pompa ciepła działa najefektywniej (zużywa najmniej prądu), gdy podgrzewa wodę do niskiej temperatury (ok. 30-35°C). To wymusza zastosowanie ogrzewania płaszczyznowego – najczęściej “podłogówki”. Tradycyjne grzejniki wymagają wody o temperaturze 50-60°C, co drastycznie obniża sprawność pompy (COP). Dlatego nowoczesny projekt domu nie powinien przewidywać grzejników ściennych (poza ewentualnie drabinkami elektrycznymi w łazienkach). Decyzja o “podłogówce” w całym domu musi zapaść na etapie adaptacji projektu, by odpowiednio dobrać wylewki i izolację posadzki.

Chłód: Ukryty benefit nowoczesności

Warto pamiętać, że pompa ciepła ma funkcję, której nie ma żaden piec: potrafi chłodzić. Wybierając projekt dostosowany do pompy ciepła i ogrzewania podłogowego, zyskujesz możliwość tzw. chłodzenia pasywnego lub aktywnego latem. To ogromny komfort, który sprawia, że montaż drogiej i głośnej klimatyzacji split często staje się zbędny.

Inwestycja w projekt zgodny z WT 2021 i gotowy na OZE to nie tylko spełnienie wymogów prawnych. To przede wszystkim inwestycja w niskie rachunki (“dom bez rachunków”) i wyższą wartość odsprzedaży nieruchomości w przyszłości. Dom, który jest “Eko”, po prostu opłaca się bardziej.

Patrycja Zarzycka

Redaktorka z pasją do pięknych wnętrz i funkcjonalnych rozwiązań. Od lat dzieli się inspiracjami, poradami i najnowszymi trendami na portalu poświęconym aranżacji wnętrz. Jej misją jest pomóc czytelnikom stworzyć przestrzeń, która zachwyca stylem i wygodą.